سیر تحول ژیان تا پراید

به نوشته تسنیم- ژیان خودروی فرانسوی کوچک و ارزان قیمتی بود که تولید آن از اواخر دهه 1340 در ایران آغاز شد.

سیتروئن ژیان توسط فرانسوی‌ها و در جریان رقابت با فولکس واگن آلمان ساخته شد. تولید ژیان در اروپا از دهه 30 میلادی آغاز و تولید ‌مدل‌های ارتقاء یافته آن سرانجام در سال 1999 میلادی متوقف شد.

ژیان خودروی کوچکی بود که متناسب با ترددهای درون شهری و برای تامین نیاز یک خانواده کم جمعیت با حداقل قیمت و هزینه نگهداری طراحی شده بود. محبوبیت زیاد این خودرو به دلیل قیمت ارزان و مصرف بسیار کم بنزین آن بود.

تولید این خودرو در ایران از اواخر دهه 1340 در شرکت سهامی ایرانی تولید اتومبیل (سایپا) آغاز شد. ژیان برای سال‌ها در یک مدل و به صورت سواری هاچ‌بک تولید می‌شد اما پس از سال 1353 بر تنوع مدل ژیان‌های تولیدی افزوده شده و مدل وانت این خودرو با نام «ژیان مهاری» و «ژیان پیکاپ» (وانت اتاق دار) تولید ‌شد.

این خودرو به نوعی رقیب «پیکان» تولیدی در شرکت ایران خودرو بود. البته ژیان کوچک‌تر از پیکان بوده و به دلیل حجم موتور پایین‌تر، قیمت کمتری نیز نسبت به پیکان داشت. در اوایل تولید این خودرو‌ها در ایران، پیکان به قیمت حدود 17 هزار تومان و ژیان به قیمت حدود 12 هزار تومان به فروش می‌رسید.



پایین بودن حجم (قدرت) موتور ژیان موجب شده بود که این خودرو از توان لازم برای حرکت در خیابان‌های سربالایی برخوردار نباشد به همین دلیل خانواده‌هایی که از وضع مالی مناسب‌تری برخوردار بودند پیکان را به ژیان ترجیح می‌دانند به ویژه‌ آنکه ژیان چندان مناسب تردد در جاده‌های بین شهری نبود.

البته یکی از ویژگی‌های مثبت ژیان، سیستم تعلیق منحصر به فرد این خودرو در مقایسه با تکنولوژی روز آن زمان بود. سیستم تعلیق این خودرو بصورت دو استوانه ‌است که در زیر خودرو قرار دارد. درواقع این دو استوانه حکم نوعی کمک فنر را داشت که در طول خودرو قرار گرفته و هر کدام از استوانه‌ها به یکی از چرخ‌ها متصل می‌شود.

بخاطر استفاده از همین سیستم تعلیق، سواری ژیان در موانع و دست انداز‌ها تا حد زیادی نرم و راحت بود و از تکانه‌های شدید خودرو در جاده‌های ناهموار خبری نبود. ویژگی‌ منحصر به فردی که البته در پیکان تولیدی آن زمان وجود نداشت.

با وجود مزایای ژیان تولید این خودرو پس از سال 1357 به تدریج متوقف شد به‌گونه‌ای که شرکت سایپا رنو 5 را که به نوعی تغییر شکل یافته ژیان بود جایگزین این خودرو کرد. پس از آن نیز پراید جایگزین رنو 5 شد.

گفته می‌شود که در آن زمان مجموعاً 5 میلیون دستگاه از مدل‌های مختلف ژیان در جهان تولید شده است.